Osmanlı İstanbulu'nda kölelik ve kölecilik XIX. Yüzyıl ortalarında tartışılmaya başlamış ancak XIX. Yüzyılın sonuna doğru tamamen ortadan kalkmıştır. Bu yüzyıldan önce köle alım-satımı imparatorluğun en kârlı ticaretlerinden birini oluşturmakta ve son derece geniş bir coğrafyayı derinden etkilemekteydi. Reşad Ekrem Koçu ilk baskısı 1944'te yapılan Esircibaşı'nda işte bu ticaretin zirvesindeki bir kişinin yaşamını hikâyeleştiriyor.