Şehir adeta bir kitap gibidir. Onu kuran insan sahip olduğu değerlerin tamamını hatta zihinsel yapısını bu kitabın sayfaları olan cadde ve sokaklarına yerleştirir. Mimari sistem sivil ve dinî yapılaşma hatta sokak düzeni gibi şehir unsurlarının tamamı bu bütünlük içerisinde anlam kazanır. Dolayısıyla şehrin sahip olduğu kodların çözülmesi ancak onun bir "metin" olarak okunması ile mümkün olur. Bu durum şehri üreten medeniyet ile şehrin ürettiği medeniyetin keşfine de imkân sağlar. Bizi Merv tarihini incelemeye yönlendiren de işte bu tespit olmuştur. Zira özne kentlerden biri olan Mervi tahlil etmeden onu bütün detaylarıyla ele alıp incelemeden İslam medeniyetine dair yapılacak her türlü değerlendirme eksik kalacak dolayısıyla bu medeniyeti tam olarak anlamak pek de mümkün olmayacaktır. Elinizdeki çalışma bu vesileyle yapılmıştır.