Rusya'da yaşayan etnik Almanların bir millet haline gelip gelemedikleri konusu, milliyetçilik teorileri kapsamında sadece tarihsel bir olay değil, bununla beraber kimlik, aidiyet ve politik meşruiyetin sınırlarına cevap arayan çok katmanlı bir olgudur. Bu çalışma, Rusya'daki Almanların tarihsel serüvenini etno-sembolik bakış açısı perspektifinde ele alarak, onların siyasi, sosyal ve kültürel dönüşüm süreçlerini derinlemesine analiz etmektedir. X. yüzyıldan itibaren ve özellikle XVIII. yüzyılda Çariçe II. Katerina'nın davetiyle daha büyük kitleler halinde Rus hinterlandına ve Volga havzasına yerleşen Alman gruplarının, ilk başta sahip oldukları kültürel özerklik ve dini özgürlük ortamı, zaman ilerledikçe Ruslaştırma politikaları, Sovyet sürgünleri ve asimilasyon baskıları altında sarsıntıya uğramıştır. II. Dünya Savaşı esnasında yaşanan tehcirler, bu halkın hem mekânsal hem de zihinsel bütünlüğünün dağılmasına yol açmış; "diaspora kimliği" kaçınılmaz bir gerçeklik haline gelmiştir.
Milliyetçilik kavramının Primordialist, Modernist ve Etno-sembolik yaklaşımları ışığında, bu eser Rusya Almanlarının ortak bir geçmişe, kültürel sembollere ve müşterek hafızaya sahip olmalarına rağmen neden uluslaşma evresini tamamlayamadıklarını tartışmaktadır. Geçmişten günümüze yaşanan göçler, baskılar ve kimlik aşınmaları, ilgili topluluğu bir millet olmanın temel unsurlarından (coğrafi birliktelik, sembolik süreklilik ve kolektif gelecek hayalinden) mahrum kalmalarına enden olmuştur.
Dr. Ersoy Yılmaz Diniz'in bu titiz akademik çalışması, Rusya Almanlarının etnik kimlikten ulus kimliğine geçiş aşamalarında karşı karşıya kaldıkları zorlukları, tarihsel dokümanlar ve kuramsal çerçevelerle destekleyerek değerlendirirken; aynı zamanda milliyetçilik teorileri açısından da değerli bir katkı sunmaktadır. Bu kitap, etnik kimliğin kırılgan sınırlarını, ulus yapılanmasının sembolik temellerini ve diasporik aidiyetin devamlılığını anlamak isteyenler ve araştırmacılar için mühim bir başvuru kaynağı niteliğindedir.