Ceditçilik hareketi Türk Dünyasını birleştiren tarihi devirler arasında önemi gün geçtikçe yapılan ça-lışmalarla daha fazla anlaşılan ideal, fikir ve kimlik mücadelesidir. Rusya Türkleri arasındaki modernleşme sürecine verilen özel addır. Avrupa, Rusya ve Osmanlı Devletindeki yeniliklerin, toplumsal değişimin, eği-tim kurumlarının toplumun daha geniş kesimlerine yayılmasının, ulaşım ve iletişim şartlarındaki iyileş-menin, meşruti rejime geçişin bu hareketin doğuş ve gelişmesinde tesirlerini tespit etmek mümkündür.
Ceditçilik hareketinin Rusya Türkleri için toplumsal bir ideali haline gelmesinde ulemanın, tüccar ve sanayicilerin, aydınların faaliyet ve eserleri belirleyici olmuştur. Çalışmamızda Sadri Maksudi'nin okuduğu okullar, fikirlerini besleyen kaynaklar, genç yaştan itibaren ideallerinin şekillenme aşamalarını gösteren eserleri üzerinden ceditçi bir aydının yetişme süreci, bu aydın tipini ortaya çıkaran koşullar ortaya ko-nulmaya çalışılmıştır. İsmail Gaspıralı'nın milli aydın adını verdiği ceditçi toplum önderlerinden biri olan Sadri Maksudi'nin siyaset yapma tarzı, halk ile olan irtibatı, bu irtibata verdiği önem ve değerin gerekçe-leri bu aydın tipinin anlaşılmasında değerli örnekler sunmaktadır.
Ceditçilik hareketinde milli aydınların rolünün anlaşılmasında Sadri Maksudi'nin faaliyetlerini konu alan eserimizin faydalı olması ve benzeri çalışmaların devamının gelmesini temenni ederiz.