Ceza muhakemesinin en önemli maksadı olan maddi gerçeğe ulaşmak gayesinin hasıl olduğu "hüküm" açısından gerekçenin gerekliliği ve önemi yadsınamaz. Verilen karar ve hükümlerin gerekçesini öğrenmek gerek muhakemenin süjeleri gerek denetim mekanizması olan üst derece mahkemeleri gerekse adil bir hukuk devletinde yaşadığı inancında olan toplumdaki tüm bireyler için mühimdir. Çalışmamızda gerekçenin tanımı, tarihi gelişimi, özellikleri, karar ve hükmün ortak özellikleri incelenerek; ulusal ve uluslararası düzenlemelerde karar ve hükümlerde gerekçe gösterilmesi yükümlülüğünün ne şekilde tezahür ettiği ortaya konulmuştur. Bu düzenlemelere ek olarak AİHM ve yüksek mahkemelerin, mahkeme kararlarında gerekçenin nasıl olması gerektiğine ilişkin içtihatlarına yer verilmiştir. Hükmün kendine has özelliklerine ve unsurlarına dair inceleme ve değerlendirmelerden sonra hükümde gerekçe konusu, kısa karar ve gerekçeli karar başlıkları ayrı ayrı olmak üzere ayrıntılı şekilde inceleme konusu yapılmıştır. Ceza Muhakemesi Kanunu'nda düzenlenen hüküm türleri, kanunda aranan şartlar göz önüne alınmak suretiyle, her hüküm çeşidi açısından "olması gereken gerekçenin" özellikleri Yargıtay içtihatları ve yerel mahkeme kararları da dikkate alınarak incelenmiştir.