Tolstoy'un ölümünden bir sene sonra basılan son romanı Hacı Murat hem 
savaş ve siyasetin doğası hem de iki farklı kültür ve dünya arasına sıkışıp 
kalmak hakkında bir hikâye.
Tolstoy gerçek olaylardan esinlenerek yazdığı bu romanda Rus 
İmparatorluğu'na karşı kanının son damlasına kadar kahramanca 
savaşmış Çeçen isyancı Hacı Murat'ın hikâyesini anlatır. Çeçen lideri 
Şeyh Şamil'le anlaşmazlığa düştükten sonra Rusların tarafına geçen 
Murat çok geçmeden her iki tarafın da güvenini kaybettiğini fark eder. 
Ruslar tarafından önce sıcak bir karşılama görse de hemen sonrasında 
casus olduğu şüphesiyle hapse atılır. Karısı ve oğlunun Çeçenlerin eline 
düştüğünü öğrendiğindeyse her şeyi göze alarak ailesini kurtarmak üzere 
yollara düşer. Ortak bir amaç için savaşan iki adamı karşı karşıya getiren 
bu mücadele dolu hikâye yüzyıllar öncesinden bugüne uzanan siyasi 
sorunların doğasına da ışık tutuyor.
"Tolstoy olmasaydı edebiyat çobanı olmayan bir sürü içinden çıkılamaz 
bir kördüğüm olurdu."
ANTON ÇEHOV