İttihat ve Terakki'nin fikir kaynağı ve teorisyeni Ahmet Rıza, örgütün hedefini ve amacını şöyle belirledi: "Osmanlı toplumunu kurtaracak olan, Kanuni Esasiden ve Meşrutiyetten çok, yeni bir insan tipi yetiştirmekti. Yeni insan 'ekmeğini alnının teriyle kazanan, menfaatini kimsenin zararında aramayan adam' olacaktır." Bu kurallara göre yeni insan modeli yaratılırsa Batı standartlarını yakalamak kolaylaşırdı. İttihatçıların amacı akıl ve bilimsellikle özgürlüktü. İttihat ve Terakki örgütü Abdülhamit despotizmine tepki olarak doğan yurtsever bir örgüttü. Balkanlarda bu kitapta, 1902'de Mürszteg olayları, 1908'de Reval görüşmeleri, 1908'de Firzovik olayları ve 1908 devrimi ilk kez detaylı olarak okuyucuya sunuldu. Mustafa Kemal, İttihat ve Terakki Cemiyetine üye oldu. 1909'da padişah Abdülhamit 31 Mart olayına taviz verdiği için Mustafa Kemal'in ve Binbaşı Enver Bey'in de içinde bulunduğu "Hareket Ordusu" İstanbul'a gelerek patrimonyal yönetim anlayışına son verdiler. Kurtuluş Savaşını kazanan ve Cumhuriyeti kuran kadrolar bu örgütün üyeleriydi.