Karanlık gecede bir adam, lambanın altında dizlerinin üstünde emeklemektedir. Başka bir adam onu görür ve ne yaptığını sorar. İlk adam kaybettiği anahtarını aradığını söyler ve ikincisi yardım etmeyi önerir. Beraberce bir süre aradıktan sonra yardım eden adamın kafası karışır ve anahtarın nerede kaybolduğunu sorar. İlk adam, lambanın aydınlattığı ışığın dışında kalan karanlık bir yeri işaret ederek orada kaybettiğini söyler. Yardım eden adam şaşkınlıkla, neden anahtarı orada aramadığını sorar. İlk adam ise, “Çünkü burası aydınlık ve görebiliyorum. Orada bulamam!” diye cevaplar.Tasavvuf, gerçek anlamın ve hakikatin sadece dışa dönük arayışlarla değil, içsel ve manevi derinliklerle bulunabileceğini vurgular. İnsanın kendini ve hakikatini anlama çabası, kendi görünenle sınırlı kalmamalı, görünmeyenin de idrakine yönelmelidir. Manevi derinlik ise tüm iletişim kanallarının açık olduğu, mesajların doğru anlaşıldığı sağlıklı bir iletişim ile gerçekleşebilir. Tasavvuf, bu iletişim ve anlama çabasında kişinin sürekli olarak içsel bir yolculuk yapmasını ve hakikatin peşinde karanlıkları aydınlatmasını teşvik eder.