Namık Kemal'in temel düşünceleri kendi metinlerine dayanarak kısaca özetlenecek olursa: İnsan özgür doğar... Birinin özgürlüğü başka bir kişinin özgürlüğüyle sınırlı olmalıdır... En büyük güç toplumdadır; onun için kişilerin özgürlüğünün korunması topluma verilir... Devletin asıl görevi adaleti yerine getirmektir... Vatan coğrafyadan çok millet hayatıyla kaynaşan bir tarih mirasıdır... Özgürlük insanlık düşüncesinin ürünüdür.VATAN YAHUT SİLİSTRE: Yazarın ilk tiyatro oyunudur. Yazıldığı ve oynandığı zaman büyük gürültü koparmış yazarın sürgüne gönderilmesine sebep olmuştur. Osmanlı-Rus Savaşı'ndan etkilenen yazar Silistre kuşatmasını örnek alarak "vatan" sevgisini işlemiştir. İslam Bey Zekiye Albay Sıtkı Bey ve Abdullah Çavuş etrafında gelişen olayların birçoğu gerçektir.KARA BELA: Namık Kemal'in Magosa Kalesi'ndeyken yazdığı beş perdelik trajedidir. Olay Hindistan'da geçer. Amaç saray yaşantısının içyüzünü halkın gözleri önüne sermektir. Behrever ile Hüsrev Bey'in aşkını anlatırken olaylar gelişir.