Hüseyin Vassâf Bey 20. asrın başlarında yaşayan bize tasavvuf tarihiyle ilgili 30'dan fazla eser bırakan bir mutasavvıftır. 1925 senesinde tekkeler kapandığında Kasımpaşa Uşşâkı̂ Tekkesi'nin postnı̂şiniydi. Bugünün tasavvuf araştırmacılarına ve aşk yolcularına onun eserleri yepyeni bir nefes üfleyecek niteliktedir. Elinizdeki eser onun kendi hattıyla terkip ettiği ve yegâne nüshası Süleymaniye Kütüphanesi'nde olan "Dı̂vân-ı Vassâf"ın çeviri metnidir.

Tekkelerin kapanması ve 1928'de harf inkılabının gerçekleşmesiyle hepsi de birbirinden kıymetli olan eserleri ne yazık ki yeni harflere aktarılıp basılamamıştır. 1929 senesinde dünyadan göçen Hüseyin Vassâf Bey'in eserleri ailesi tarafından Süleymaniye Kütüphanesi'ne devredildikten sonra araştırmacıların dikkatini çekmiş ve ilk olarak Sefı̂ne-i Evliyâ ve Gülzâr-ı Aşk'ı ile gündeme gelmişti. Merhum müellif vefatının 96. yıldönümünde bu sefer de en önemli eserlerinden birisi olan Dı̂vân'ı ile okuyucunun karşısına çıkmaktadır. Başta onun hayatıyla ilgili koyduğumuz uzun bir araştırmayla birlikte eserinde 499 şiir bulunmaktadır. Dı̂vân'daki şiirler Vassâf'ın tasavvuf tarihinin en önemli kaynaklarından birisi kabul edilen "Sefı̂ne-i Evliyâ" adlı tezkiresini tamamlayan bir özellik arz eder.

Hüseyin Vassâf Bey şiiri bilen kolay şiir yazan ve şiiri aynı zamanda bir belge olarak geleceğe taşıyan bir edip ve şairdir. Onun şiirleri bu yönüyle biraz da Süheyl Ünver'in belgesel resimlerine benzer. Bu sebeple Vassâf'ın şiirlerini "belge şiirler" diye nitelendirmek mümkündür. Elinizdeki dıvân ̂ özellikle bu yönüyle çok önemlidir. Vassâf kültür ve tasavvuf tarihimizde adı bilinen veya bilinmeyen pek çok kişi ve konu hakkında manzumeler kaleme almış onların hayatlarına ve vefatlarına dair tarihler düşürmüş adeta şiirle tarihe dipnotlar düşmüştür. Şiirlerinin büyük bir bölümünde uzak ve yakın dönem İslam mutasavvılarını sufı̂terminolojisini adap ve erkân konularını sosyal problemleri ele alan Vassâf'ın Tahirü'l-Mevlevı̂ Ahmed Remzı̂ Dede Mehmed Şemseddin-i Mısrı̂ Ali Behcet Efendi Mehmed Alı̂ Aynı̂ İbnü'l Emı̂n Mahmûd Kemâl Bey Mehmed Besı̂m Bey Abdülbâkı̂Efendi Hazmı̂Efendi Mustafa Sâfı̂Efendi (vb.) gibi zatların yakın dostu olduğunu ve yazdıklarının bu zevatla doğrudan ilgili olduğunu bilmemiz onun önemini anlatmaya yeterli olacaktır.